NGUY CƠ HỎNG THẬN VÌ SỎI NIỆU QUẢN ĐỂ LÂU

Sỏi niệu quản thường là sỏi di chuyển từ thận xuống niệu quản. Loại sỏi này gây cản trở dòng nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Sự tắc nghẽn này dẫn đến tình trạng nước tiểu bị ứ đọng, lâu ngày sẽ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm.

Những cơn đau âm ỉ đến đau quặn thận, đau dữ dội vùng thắt lưng thậm chí đi tiểu buốt , rắt , tiểu ra máu, ra mủ… là triệu chứng bệnh sỏi niệu quản gây ra.

HỎNG THẬN VÌ CHỦ QUAN ĐỂ SỎI LÂU NGÀY

Bệnh nhân T.V.H  34 tuổi , ( Quận Tân Phú – Hồ Chí Minh ) tiền sử sỏi thận – niệu quản đã lâu không điều trị dứt điểm và tái khám theo dõi thường xuyên .Đến khi xuất hiện cơn đau quặn thận không chịu nỗi mới đến bệnh viện Đa Khoa Tâm Trí Sài Gòn khám và điều trị. Kết quả sau thăm khám – chụp ctscanner bụng bác sỹ kết luận : thận trái ứ nước độ III – giảm chức năng bài xuất do sỏi niệu quản trái . Thận phải ứ nước độ IV ( Nhu mô mỏng ) giảm chức năng bài tiết và bài xuất do sỏi niệu quản phải + xơ hẹp niệu quản phải . tình trạng khá nặng nề nguy cơ hỏng thận- gây ra các biến chứng toàn thân  rất cao . Rất may mắn sau khi được các bác sỹ can thiệp : nội soi ngược dòng tán sỏi niệu quản trái bằng laser + đặt sonde JJ niệu quản phải . sau 1 thời gian điều trị và theo dõi tình trạng bệnh nhân đã được cải thiện . Thận trái sau tán sỏi phục hồi tốt hết ứ nước, thận phải đã cải thiện nhiều ,ứ nước độ I và tiếp tục được theo dõi, điều trị .

Theo Bác Sỹ khuyến cáo, đối với bệnh nhân mắc sỏi niệu quản thì nên can thiệp loại bỏ sỏi càng sớm càng tốt. Hiện tại với  kỹ thuật nội soi ngược dòng tán sỏi niệu quản bằng laser  với ưu điểm can thiệp tối thiểu,đi theo đường tự nhiên , không có vết mổ,  ít sang chấn, hiệu quả điều trị sạch sỏi sau phẫu thuật rất cao, bệnh nhân hồi phục sớm, xuất viện sau 1-2 ngày .

Việc trì hoãn can thiệp có thể dẫn đến các biến chứng nặng và đáng tiếc như nhiễm trùng, tắc nghẽn đường tiết niệu, suy thận, từ đó ảnh hưởng đến chức năng của cơ thể cũng như có thể gây tử vong.

NHIỀU NGƯỜI CÓ NGUY CƠ MẮC BỆNH

Sỏi niệu quản :là một trong các loại sỏi rất hay gặp, chiếm 28% tỉ lệ bệnh lý sỏi tiết niệu. Niệu quản là một ống dài dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang. Sỏi niệu quản thường do sỏi di chuyển từ thận rơi xuống, nếu nhỏ có thể dễ dàng thoát ra nhưng to thì gây bít tắc dòng chảy nước tiểu.

Sỏi hình thành do sự kết tụ các tinh thể trong nước tiểu, điển hình như canxi, axit uric, cystin, struvite… Người thuộc nhóm nguy cơ cao gồm:

+ Người có tiền sử gia đình mắc sỏi niệu quản.

+ Người mắc một số bệnh lý rối loạn chuyển hóa, bệnh nang thận và nhiễm trùng đường tiết niệu.

+ Người bị viêm ruột mãn tính.

+ Người từng thực hiện phẫu thuật cắt bỏ ruột, xương…

+ Không bổ sung đủ nước mỗi ngày.

+ Chế độ ăn nhiều natri, protein động vật…

Sỏi niệu quản kích thước nhỏ thường không gây ra triệu chứng và dễ dàng đào thải ra ngoài theo nước tiểu. Trường hợp sỏi lớn gây cản trở dòng nước tiểu sẽ gây ra một số dấu hiệu nghiêm trọng: Đau âm ỉ vùng hố thắt lưng; Đau quặn thận (đau đột ngột, đau dữ dội từng cơn, đau từ vùng thắt lưng lan xuống vùng bẹn và sinh dục); 

Tiểu buốt, tiểu đau hoặc khó chịu mỗi lần đi tiểu; Nước tiểu có màu sắc bất thường như màu hồng, màu đỏ, nâu sẫm… do sỏi gây chảy máu; Tiểu đục, ra mủ trong trường hợp nhiễm khuẩn tiết niệu kèm các biểu hiện khác như: sốt cao, ớn lạnh, buồn nôn, nôn mửa…

BỆNH NẾU KHÔNG ĐƯỢC ĐIỀU TRỊ SỚM GÂY RA CÁC BIẾN CHỨNG

+ Ứ nước tại thận gây giãn đài bể thận: Do sỏi chặn đường nước tiểu đi qua, nước tiểu không xuống được bàng quang để đào thải ra ngoài gây tình trạng ứ nước tại thận, giãn đài bể thận làm ảnh hưởng tới chức năng thận.

+ Viêm nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Khi viên sỏi di chuyển làm tổn thương niêm mạc niệu quản tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển gây viêm, nhiễm trùng đường tiết niệu với biểu hiện sốt cao, người lạnh rét run, hố thắt lưng căng đau. Một vài trường hợp nặng còn gây nhiễm khuẩn huyết.

+ Suy thận cấp: Sỏi gây tắc hoàn toàn đường niệu quản gây ra triệu chứng vô niệu.

+ Suy thận mạn: Tình trạng viêm đường tiết niệu kéo dài sẽ gây ra suy thận mạn, các tế bào thận tổn thương không phục hồi.

Để phòng ngừa sỏi niệu quản, mỗi người cần uống đủ nước, tối thiểu 2 lít nước/ngày, bổ sung đủ chất xơ, vitamin từ các loại rau xanh, trái cây tươi. Quan trọng, mỗi người cần cân đối hai nhóm thực phẩm chứa canxi và oxalat, nên kết hợp trong cùng một bữa ăn, tránh ăn quá nhiều oxalat một lúc để đảm bảo đủ dưỡng chất cho cơ thể và không làm tăng nguy cơ tạo sỏi.

Trong bữa ăn của mọi người cần giảm lượng muối, không ăn quá 2,3g muối/ngày (tương đương 1 muỗng cà phê), tránh các thực phẩm chứa > 20% natri; giảm đạm động vật từ các loại thịt đỏ, phủ tạng động vật; hạn chế sử dụng các đồ ăn chế biến sẵn chứa nhiều dầu mỡ, đường, muối; tránh lạm dụng rượu, bia, cà phê, thuốc lá; không ngồi quá lâu một tư thế, thường xuyên tập luyện thể dục, kiểm soát tốt cân nặng.