Liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu điều trị bệnh lý Cơ xương khớp

Được điều trị bằng liệu pháp Huyết Tương Giàu Tiểu Cầu (Platelet Rich Plasma - PRP), hàng ngàn bệnh nhân mắc phải bệnh lý cơ xương khớp đã nhanh chóng phục hồi với chi phí cực kỳ tiết kiệm, thậm chí tránh được khả năng đối diện với việc phẫu thuật thay khớp tốn hàng chục triệu đồng.

TRÊN 70% NGƯỜI BỆNH PHỤC HỒI TỔN THƯƠNG

Bà Trần Thị Lan (70 tuổi,thị xã Châu Đốc, tỉnh An Giang), đi lại nhanh nhẹn, nói cười vui vẻ, luôn chân luôn tay phụ giúp con cháu việc nhà việc cửa. Nhìn bà, ít ai biết rằng, gần 10 năm trước, bà đã từng có lúc không thể đi lại do khớp gối đau cứng, thoái hoá nặng, phải ngồi trên xe lăn suốt gần 2 năm. Đó cũng là khoảng thời gian bà phải uống đủ loại thuốc khác nhau nhưng bệnh không hề thuyên giảm. Dù đã được tư vấn phải thay khớp gối nhưng vì sợ phẫu thuật và eo hẹp kinh phí nên bà Lan chần chừ. Thật may mắn, chỉ sau ba lần được điều trị bằng liệu pháp PRP, cơn đau thuyên giảm, khớp gối dần phục hồi và gần một năm sau đó, bà đã có thể tạm biệt chiếc xe lăn, bước đi nhẹ nhàng.

Trường hợp của bà Lan là một trong hơn 2.500 bệnh nhân (BN) bị những tổn thương về cơ xương khớp đã được điều trị bằng liệu pháp PRP. ThS-BS Lê Văn Tư, chuyên khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Sài Gòn cho biết : kết quả điều trị và theo dõi ít nhất 3 tháng, nhiều nhất 60 tháng (từ tháng 7/2009 - 8/2015) trên 2.541 BN cho thấy, tỷ lệ phục hồi rất khả quan. Cụ thể, có đến hơn một nửa số BN (1.302/2.541) có sự phục hồi tốt, giảm đau được đến 8/10; số BN phục hồi rất tốt, giảm đau hoàn toàn là 23,41% (586/2.541); 25,5% (649/2.541) BN có mức độ phục hồi khá, giảm đau được từ 5-7/10; chỉ có 4/2.541 trường hợp kém phục hồi, giảm đau 4/10.

Các căn bệnh đã được ThS-BS Lê Văn Tư điều trị hiệu quả với PRP khá đa dạng. Cụ thể là các bệnh : rách chóp xoay, viêm bao hoạt dịch khớp vai, viêm dây chằng quanh khớp vai, thoái hoá gối, viêm bao hoạt dịch khớp gối, viêm gân bánh chè, rách sụn chêm, thoái hoá khớp cổ chân, tổn thương gân Achilles, viêm cân gan chân, viêm xương khớp, chậm liền xương, thoái hoá đĩa đệm, không lành hoặc chậm lành vết thương; trong đó thoái hoá khớp gối chiếm hơn một nửa số trường hợp được điều trị. Người cao tuổi nhất đã được điều trị là 80, nhỏ nhất là 16. Nữ giới chiếm đến hơn 2/3 số BN được điều trị, tập trung nhiều ở phụ nữ trung niên.

Liệu pháp PRP đặc biệt có hiệu quả đối với các tổn thương liên quan đến cơ, gân, dây chằng và da. Điển hình, anh Nguyễn Văn Tuấn, 40 tuổi, bị tai nạn đứt gân bánh chè, tổn thương những mô mềm xung quanh. Sau mỗi đợt điều trị với PRP, sợi collagen (cấu tạo của gân) và mô da được kích thích tái tạo, vết thương phần mô mềm lành rất nhanh, hai đầu gân bị đứt cũng dần được kết nối. Qua 3 đợt tiêm PRP và một tháng dưỡng thương, anh Tuấn đã tập đi trở lại.

THỰC HIỆN ĐƠN GIẢN, TIẾT KIỆM CHI PHÍ

Công nghệ PRP đã được ứng dụng hơn 20 năm trước trong lĩnh vực nha khoa, giúp chóng lành vết thương ở BN ung thư trong giai đoạn tái tạo hàm. Hiện nay, liệu pháp này được mở rộng ứng dụng trên nhiều lĩnh vực từ phẫu thuật tim mạch, đến chỉnh hình, thẩm mỹ.... Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chấp thuận và khuyên dùng PRP trong y học và thẩm mỹ.

Liệu pháp PRP được thực hiện bằng cách lấy khoảng 20-50ml máu từ chính người bệnh, sau đó tiến hành ly tâm máu ba lần trong khoảng 15 phút để loại bỏ hồng cầu, bạch cầu, thu về lượng huyết tương có nồng độ tiểu cầu gấp 4-8 lần so với huyết tương bình thường. Trước khi lấy máu, người bệnh không cần phải nhịn đói; ăn uống, sinh hoạt bình thường và không cần kiêng cử gì sau khi được tiêm PRP. Người bệnh có thể không cần lưu lại bệnh viện (trừ những trường hợp có những bệnh lý khác cần điều trị). Mỗi BN sẽ có một bộ kít để ly tâm máu riêng biệt nên đảm bảo tính an toàn, không có sự lây nhiễm. Chi phí cho mỗi lần tiêm PRP chỉ khoảng hai triệu đồng.

Có rất nhiều yếu tố tăng trưởng liên quan với tiểu cầu bao gồm : thúc đẩy tăng tưởng mạch máu, phân chia tế bào, hình thành da; thúc đẩy phân bào giản phân, chuyển hoá xương, thúc đẩy hình thành mạch máu; thúc đẩy tăng trưởng tế bào và sự biệt hoá, hình thành mạch máu, hình thành collagen; thúc đẩy tăng trưởng của các tế bào chuyên ngành và sự hình thành mạch máu... Cơ chế hoạt động của PRP là sau khi được kích hoạt (tiêm vào vị trí tổn thương), sẽ phóng thích các yếu tố tăng trưởng, kích thích quá trình làm lành vết thương, tăng trưởng mô, sợi.

Liệu trình điều trị bằng liệu pháp PRP gồm 3 lần tiêm. Mỗi lần tiêm cách nhau 2 tuần. Ths-BS Lê Văn Tư lưu ý, đa số các trường hợp, sau 1-2 lần tiêm không có sự chuyển biến nhiều mà cần thêm một khoảng thời gian sau khi tiêm đủ liều, tổn thương mới có sự thuyên giảm và chức năng của vị trí tổn thương có sự phục hồi dần. Thời gian phục hồi có thể là hai tuần hoặc kéo dài đến vài tháng sau một liệu trình điều trị, tuỳ mức độ tổn thương và tuỳ từng trường hợp cụ thể. Ngay sau khi tiêm, vùng tổn thương sẽ có phản ứng sưng, căng, đau hơn. Tuy nhiên, triệu chứng này sẽ thuyên giảm và hết sau vài ngày. Nếu cảm thấy khó chịu, người bệnh có thể chườm nước đá. Những BN bị rối loạn máu đông thì không thể điều trị bằng liệu pháp PRP. Nếu bị nhiễm trùng da tại chỗ, cần điều trị dứt mới có thể tiêm PRP. Những trường hợp mắc bị mạn tính, tuổi cao.. có hiệu quả điều trị kém.