Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không? Có thể điều trị tại nhà không

Gan nhiễm mỡ là một căn bệnh ngày càng phổ biến và có xu hướng gia tăng trong xã hội hiện đại. Do không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, bệnh thường khó phát hiện sớm, dẫn đến nguy cơ tiến triển thành những biến chứng nghiêm trọng như viêm gan, xơ gan và ung thư gan. Vậy gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không? Và liệu có cách điều trị gan nhiễm mỡ tại nhà hiệu quả? Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Sài Gòn tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

1. Bệnh gan nhiễm mỡ là gì

Trước khi giải đáp cho câu hỏi “gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không”, Tâm Trí Sài Gòn sẽ chia sẻ kỹ hơn về bệnh gan nhiễm mỡ là gì.

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo tích tụ ở gan vượt quá 5% tổng trọng lượng gan. Khi lượng mỡ này tăng lên, nguy cơ tổn thương và suy giảm chức năng gan cũng gia tăng. Tích tụ mỡ thừa không chỉ gây viêm gan mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan và ung thư gan nếu không được kiểm soát.

Gan nhiễm mỡ là tình trạng chất béo tích tụ ở gan vượt quá 5% tổng trọng lượng gan

 

Bệnh lý được phân chia thành 3 giai đoạn với những biểu hiện điển hình khác nhau: 

• Gan nhiễm mỡ độ 1: Giai đoạn đầu được xem là lành tính với lượng mỡ tích tụ chiếm từ 5% - 10% trọng lượng gan và gần như không gây ảnh hưởng đến hoạt động và chức năng gan.
• Gan nhiễm mỡ độ 2: Ở giai đoạn này, tỷ lệ mỡ chiếm từ 10% - 20% tổng trọng lượng gan, gây tổn thương và làm suy giảm chức năng gan. Lúc này, người bệnh bắt đầu có những biểu hiện như mệt mỏi, chán ăn, đau bụng âm ỉ…
• Gan nhiễm mỡ độ 3: Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất khi lượng mỡ vượt quá 30% trọng lượng gan. Gan bị tổn thương nặng gây ra những cơn đau tức vùng gan, khiến người bệnh thường xuyên trong trạng thái mệt mỏi, thiếu sức sống.

2. Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ

Bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra vì nhiều nguyên nhân nhưng có thể xếp thành hai nhóm đó là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu.

2.1. Gan nhiễm mỡ do rượu

Lạm dụng rượu bia và các đồ uống có cồn là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Việc tiêu thụ quá 14 đơn vị rượu bia mỗi tuần (mỗi đơn vị tương đương ½ ly bia hoặc 25ml rượu mạnh) sẽ vượt quá khả năng chuyển hóa của gan, dẫn đến tích tụ độc tố và mỡ thừa trong gan.

Lạm dụng rượu bia là nguyên nhân chính gây ra bệnh gan nhiễm mỡ

2.2. Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD)

Ngoài rượu bia, những nguyên nhân dưới đây có thể gây nên tình trạng tích tụ chất béo trong gan. Cụ thể:

• Béo phì: Lượng chất béo ở cơ thể người béo phì thường xuyên vượt ngưỡng có thể chuyển hóa và hấp thu dẫn đến hiện tượng tích tụ mỡ trong gan. Do đó người béo phì thuộc nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
• Mỡ máu cao: Khi lipid trong máu cao, hàm lượng cholesterol và triglycerid trong máu tăng cao, nếu vượt quá khả năng gan có thể chuyển hóa được dẫn đến tồn đọng và sinh ra gan nhiễm mỡ.
• Tiểu đường: Bệnh tiểu đường có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Đó là do đường huyết cao tạo thành một lớp bao phủ và ảnh hưởng đến chức năng chuyển hóa cholesterol của gan.
• Sút cân quá nhanh: Khi sút cân quá nhanh, cơ thể có thể không tổng hợp được apolipoprotein nên làm cho triglyceride tích tụ trong gan, lâu ngày sẽ dẫn đến tình trạng tồn đọng mỡ thừa trong gan.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc: Sử dụng một số loại thuốc điều trị mỡ máu, lao phổi có thể gây ảnh hưởng đến chức năng gan, làm giảm khả năng chuyển hóa và làm gan nhiễm mỡ.

3. Triệu chứng gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu tiên. Nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn này khả năng điều trị khỏi là rất cao. Bước sang giai đoạn gan nhiễm mỡ độ 2, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi và xuất hiện một số triệu chứng như chán ăn, đầy bụng, buồn nôn…

Từ giai đoạn 2, bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường xuyên cảm thấy mệt mỏi

 

Đến giai đoạn 3, bệnh nhân thường xuyên cảm thấy những cơn đau tức ở hạ sườn phải, cùng các biểu hiện nghiêm trọng hơn như vàng da, vàng mắt, nổi u mạch, phù chân, sút cân nhanh… Ngoài ra, rối loạn nội tiết tố cũng là một dấu hiệu thường gặp, như phát triển tuyến vú hoặc rối loạn cương dương ở nam giới, tắc rong kinh hay rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới.

Ở giai đoạn này, gan nhiễm mỡ không thể chữa khỏi hoàn toàn. Các biện pháp điều trị chỉ nhằm giảm nhẹ triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan và ung thư gan.

4. Gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không

Ở giai đoạn đầu, gan nhiễm mỡ chưa ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng gan và có thể chữa khỏi. Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, thậm chí là ung thư gan và đe dọa đến tính mạng.

4.1. Viêm gan

Lượng mỡ bao phủ các tế bào gan càng nhiều, chức năng của gan càng suy giảm. Hoạt động lọc và thải độc của gan bị hạn chế tạo điều kiện cho các chất độc, virus, vi khuẩn, kí sinh trùng xâm nhập dễ dàng và gây ra viêm gan. Triệu chứng phổ biến nhất khi gan bị tổn thương đến giai đoạn này là cảm giác chán ăn và mệt mỏi.

4.2. Xơ gan

Mỡ tích tụ khiến gan bị tổn thương. Tình trạng này kéo dài gây hoại tử các tế bào gan và các mô gan khỏe mạnh sẽ bị thay thế bởi mô sẹo (xơ hóa). Khi đã hình thành mô sẹo, gan không thể tự phục hồi và dẫn tới xơ gan.

4.3. Ung thư gan

Tình trạng gan nhiễm mỡ nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời có thể âm thầm tiến triển, dẫn đến những biến chứng nguy hiểm nhất là ung thư gan. Khám sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm bệnh viêm gan B và các biến chứng liên quan, mang lại cho người bệnh cơ hội lựa chọn các phương pháp điều trị hiệu quả với tỷ lệ thành công cao. Khi bệnh đã ở giai đoạn nặng, các biện pháp chủ yếu tập trung vào giảm đau và kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân.

Gan nhiễm mỡ có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời

4.4. Tác động xấu đến tim mạch

Người bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có nguy cơ cao mắc các bệnh về tim mạch như bệnh mạch vành, suy tim, đột quỵ hoặc rối loạn nhịp tim. Nguyên nhân xuất phát từ xơ vữa động mạch, viêm nhiễm và rối loạn đông máu. Đây là các vấn đề thường gặp đối với trường hợp bị gan nhiễm mỡ nguyên nhân không do rượu bia và là nguyên nhân phổ biến khiến người bệnh tử vong.

4.5. Rối loạn các cơ quan khác

Bệnh gan nhiễm mỡ không chỉ ảnh hưởng đến gan mà còn gây rối loạn các cơ quan khác như đại trực tràng, xương và hệ thống chuyển hóa. Điều này có thể dẫn đến các bệnh lý như ung thư đại trực tràng, loãng xương, thiếu hụt vitamin D và tích trữ glycogen, làm tăng nguy cơ tử vong ở người bệnh.

5. Cách trị gan nhiễm mỡ

5.1. Bệnh gan nhiễm mỡ có thể điều trị tại nhà không

Y học hiện tại vẫn chưa tìm ra thuốc đặc trị cho bệnh lý gan nhiễm mỡ. Các phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tiến triển nặng. Bệnh gan nhiễm mỡ nếu được phát hiện sớm có thể cải thiện dần dần thông qua thay đổi lối sống lành mạnh và kết hợp với điều trị các bệnh lý liên quan.

Bệnh gan nhiễm mỡ nếu chưa gây biến chứng nghiêm trọng có thể được điều trị tại nhà theo khuyến nghị và hướng dẫn của bác sĩ. Với gan nhiễm mỡ do rượu, điều quan trọng nhất là người bệnh cần kiêng hoàn toàn rượu bia và các thức uống có cồn khác. Ngoài can thiệp y tế, điều trị gan nhiễm mỡ thường bao gồm việc giảm cân (với bệnh nhân béo phì) và điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt sao cho phù hợp và lành mạnh.

5.2. Cách trị gan nhiễm mỡ tại nhà hiệu quả

Các cách trị gan nhiễm mỡ tại nhà mang lại hiệu quả và được nhiều người áp dụng có thể kể đến như:

• Giảm cân: Giảm cân là yêu cầu bắt buộc trong điều trị gan nhiễm mỡ đối với người béo phì. Việc giảm cân và giảm lượng mỡ thừa trong cơ thể sẽ giảm áp lực cho gan và cải thiện đề kháng Insulin. Tuy nhiên cần lưu ý áp dụng biện pháp giảm cân khoa học, không lạm dụng các phương pháp giảm cân cấp tốc vì ngược lại sẽ gây hại cho gan.
• Thay đổi chế độ ăn uống: Việc điều chỉnh chế độ ăn uống nhằm kiểm soát lượng chất béo nạp vào cơ thể là vô cùng cần thiết trong điều trị gan nhiễm mỡ. Người bệnh nên bổ sung vào thực đơn hằng ngày các loại rau củ quả giàu chất xơ và chất chống oxy hóa, ưu tiên các loại thịt trắng như cá hoặc thịt gia cầm. Bên cạnh đó, người bệnh cần tránh các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo động vật và cholesterol cũng như hạn chế ăn quá mặn, quá ngọt.
• Tập thể dục đều đặn: Đây là biện pháp giảm cân khoa học, giúp nâng cao sức khỏe và tinh thần người bệnh thêm thoải mái. Hãy duy trì thói quen vận động 30 phút mỗi ngày với các bài tập cường độ vừa phải như đi bộ, đạp xe… để kiểm soát cân nặng và cải thiện tình trạng bệnh.
• Thay đổi thói quen sinh hoạt: Từ bỏ những thói quen như thức khuya, hút thuốc lá, lạm dụng bia rượu, chất kích thích… không chỉ hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ nói riêng mà còn cải thiện sức khỏe nói chung. Bên cạnh đó, việc giữ một suy nghĩ tích cực, chủ động thăm khám và phối hợp với hướng dẫn của bác sĩ là yếu tố cần thiết để việc điều trị mang lại hiệu quả.
• Xem xét sử dụng vitamin E: Vitamin E có khả năng cải thiện tình trạng viêm do gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, vitamin E chống chỉ định đối với các bệnh nhân bị đái tháo đường và các bệnh nhân nam có tiền sử hoặc người thân mắc ung thư tuyến tiền liệt. Do đó, việc sử dụng vitamin E cần thông qua chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ điều trị.
• Kiểm soát rối loạn lipid máu: Gan đảm nhận vai trò chuyển hóa các lipid. Nồng độ lipid quá cao kéo theo nồng độ cholesterol và triglycerid trong máu tăng cao và vượt quá khả năng chuyển hóa của gan. Điều này dẫn đến tích tụ mỡ thừa trong gan.
• Tiêm phòng virus: Người bệnh gan nhiễm mỡ nên tiêm phòng đầy đủ các loại vaccine phòng viêm gan A, B, C để ngăn ngừa virus gây tổn thương gan và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan.

Thay đổi chế độ ăn uống khoa học kết hợp tập luyện thường xuyên là cách trị gan nhiễm mỡ hiệu quả

6. Phòng ngừa gan nhiễm mỡ

Lối sống thiếu lành mạnh cùng chế độ ăn uống không khoa học là một trong những nguyên do khiến ngày càng nhiều người trưởng thành mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Ở giai đoạn đầu, bệnh rất khó phát hiện do không có triệu chứng rõ ràng dẫn đến việc người bệnh dễ bỏ qua "thời điểm vàng" để điều trị. Khi không được kiểm soát, gan nhiễm mỡ có thể âm thầm tiến triển thành các biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.

Để phòng ngừa gan nhiễm mỡ, mỗi chúng ta cần phải xây dựng một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống cân bằng và tập luyện, vận động thường xuyên. Sau đây là một số tiêu chí bạn nên tuân thủ phòng ngừa bệnh hiệu quả.

• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, ít chất béo, đường, và giàu chất xơ.
• Không lạm dụng rượu bia, đồ uống có cồn và chất kích thích như thuốc lá, cà phê.
• Tăng cường vận động thể dục thể thao.
• Duy trì trọng lượng cơ thể hợp lý cũng như giảm cân khoa học trong trường hợp thừa cân.

Trên đây là toàn bộ thông tin giúp giải đáp thắc mắc “gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không”. Mặc dù y học hiện đại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh gan nhiễm mỡ, nhưng nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh vẫn có thể chữa khỏi. Ngược lại, nếu không được điều trị kịp thời, gan nhiễm mỡ có thể phát triển thành viêm gan, xơ gan, và nguy hiểm nhất là ung thư gan.

Bệnh gan nhiễm mỡ có thể phát hiện bằng cách siêu âm gan và xét nghiệm máu hoặc thông qua khám sức khỏe tổng quát. Hiện nay, bệnh viện Đa khoa Tâm Trí Sài Gòn đang cung cấp các Gói khám sức khỏe tổng quát và tầm soát ung thư, giúp phát hiện sớm gan nhiễm mỡ cũng như các bệnh lý, biến chứng liên quan ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng.

Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline 0974.508.479 hoặc nhắn tin cho chúng tôi qua Fanpage Bệnh Viện Đa Khoa Tâm Trí Sài Gòn.