Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản là tình trạng khi chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản gây triệu chứng khó chịu; bệnh có thể gây biến chứng, tổn thương niêm mạc thực quản (20 – 30%); loạn sản (6 – 12%), hiếm hoi hơn là ung thư thực quản. Là một bệnh mãn tính có thể do bất thường cơ thắt dưới thực quản do rối loạn chức năng thực quản hoặc dạ dày.
Một số tình trạng giúp bệnh dễ phát triển như: béo phì, có thai, thuốc lá, thức ăn chua cay, nhiều dầu mỡ, thức uống có gas, rượu bia, cà phê, chocolate,….
1/ Triệu chứng của bệnh GERD
- Triệu chứng ở thực quản: cảm giác khó nuốt, nuốt đau, cảm giác có vị thức ăn trong miệng, mắc nghẹ hoặc có cục vướng ở cổ, ợ hơi, ợ chua, ợ nóng, nấc cụt, nóng rát sau xương ức, khó tiêu kèm với nóng rát, đau vùng thượng vị.
- Triệu chứng hoặc bệnh ngoài thực quản do trào ngược: đau họng, đau thanh quản, viêm họng, mòn răng, viêm tai giữa, viêm các xoang, đau ngực, viêm xơ hóa phổi, triệu chứng viêm họng, ho kéo dài (thường gặp nhất khiến bệnh nhân đi khám ở tai mũi họng).

2/ Về cận lâm sàng
- Nôi soi thấy viêm dạ dày, 60 – 70% thực quản bình thường, 20 – 30% viêm thực quản, 6 – 12% loạn sản Barrett, có thể thấy sang thương ung thư thực quản nhưng rất hiếm. Có một điều quan trọng đặc biệt đáng chú ý là nhiều bệnh nhân nội soi thực quản bình thường nhưng triệu chứng trào ngược như mắc nghẹn, có cục đàn vướng ở cổ gây viêm họng rất nhiều. Ngược lại có những bệnh nhân nội soi thấy có tổn thương viêm thực quản hay có loạn sản Barrett rất rõ nhưng về lâm sàng bệnh nhân hoàn toàn không có các triệu chứng trào ngược như trên. Do đó nên nội soi dạ dày – thực quản khi điều trị bằng thuốc không hiệu quả.
- Theo dõi pH thực quản trong 24 giờ rất tốt nhưng khó thực hiện.

3/ Về điều trị
Bệnh GERD phải được điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa, là một bệnh mãn tính nên rất dễ tái phát do đó điều trị thuốc, bệnh nhân cần tuân thủ các hướng dẫn sau:
- Tránh ăn quá nhanh, ăn quá no, không nằm ngay sau khi ăn (nằm sau khi ăn ít nhất 2 giờ).
- Hạn chế thức ăn dầu mỡ, chua cay.
- Tránh hút thuốc lá, uống rượu bia, cà phê, thức uống có ga, chocolate…
- Khi nằm ngủ cần kê cao gối, kê đầu giường cao 10 – 15cm.
- Tập thể dục, ăn kiêng nếu bị béo phì.
- Tuy nhiên, mỗi bệnh nhân có nguyên nhân gây bệnh khác nhau, do đó việc kiêng cử thức ăn, gia vị, người bệnh cần kiểm tra nếu phần nào kiêng cử giúp bệnh thuyên giảm thì mới thực hiện, không phải thực hiện tất cả những biện pháp kiêng cử như trên (ví dụ: người bệnh gầy không cần phải kiêng ăn để giảm cân, người bệnh cử cà phê, thức uống có ga… nhưng triệu chứng vãn không giảm thì không cần kiêng)
- Điều trị phẫu thuật chỉ thực hiện khi có biến chứng nặng như viêm loét thực quản gây thủng, hẹp thực quản, thực quản Barret có biến chứng gây ung thư hoặc điều trị nội khoa thất bại.
----------------------------------------------
Bệnh viện Đa Khoa Tâm Trí Sài Gòn